همه ما در برابر جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم دارای مسئولیت‌هایی هستیم و کسب‌وکارها هم علاوه بر ایجاد درآمد، دارای وظایف دیگری مثل مسئولیت‌های اجتماعی هستند. برندها و کسب‌وکارها مسئولیت اجتماعی خود را با میزان توجه و ارزش قائل شدن برای مخاطبان‌شان نشان می‌دهند.
در این مقاله قصد داریم به توضیح کمپین مسئولیت اجتماعی و مزایای آن برای هر کسب‌وکار بپردازیم و به شما بگوییم که برای برگزاری یک کمپین مسئولیت اجتماعی موفق، چه نکاتی را باید در نظر بگیرید.
کمپین مسئولیت اجتماعی چیست؟
کمپین مسئولیت اجتماعی (Corporate Social Responsibility) که به طور خلاصه به آن CSR Campaign هم می‌گویند، به کمپینی گفته می‌شود که برندها و کسب‌وکارها با اجرای آن، تلاش می‌کنند به نحوی مشکلات عموم مردم را حل کنند و یا با همدردی با آن‌ها، نقشی در بهبود شرایط جامعه داشته باشند. انجام کمپین‌های مسئولیت اجتماعی یکی از روش‌هایی است که با آن می‌توانید به مشتریان خود ثابت کنید برای آن‌ها ارزش قائل هستید و به بهبود جامعه اهمیت می‌دهید.
کسب‌وکارها چطور می‌توانند به مسئولیت‌های اجتماعی خود عمل کنند؟
برندها می‌توانند با فعالیت‌هایی مثل ایجاد محیط کار امن، کمک به خیریه‌ها، ارائه خدمات آموزشی رایگان و … مسئولیت‌پذیری خودشان را نسبت به جامعه ابراز کنند. هر کسب‌وکاری با توجه به حوزه‌ای که در آن کار می‌کند می‌تواند به مسئولیت اجتماعی خود عمل کند. ایجاد محیط کاری امن، اهمیت به محیط زیست، کمک به خیریه و … از مواردی هستند که می‌توان به آن‌ها اشاره کرد.
کمپین‌های مسئولیت اجتماعی برای کسب‌وکارها چه مزایایی دارد؟
افزایش اعتماد عمومی
مشتریان معمولا برای شرکت‌هایی که از فعالیت‌هایی برای بهبود جامعه حمایت می‌کنند، هزینه می‌کنند و شرکت‌هایی که از طریق اهدای پول یا انجام فعالیت‌های داوطلبانه اعتماد مصرف کنندگان را جلب می‌کند، در درازمدت محبوبیت بیشتری کسب خواهند کرد. اگر یک خبرگزاری از کمپین‌های شما گزارشی تهیه کند، افراد بیشتری با برند شما آشنا می‌شوند و قطعا شهرت بیشتری پیدا خواهید کرد. علاوه بر این، مردم شما را به عنوان یک برند خوب و مفید می‌شناسند و به شما اعتماد بیشتری خواهند داشت.
بهبود روابط حرفه‌ای و کاری
شرکت‌هایی که رفتار و فعالیت‌های بشردوستانه دارند یا برای بهترشدن جامعه تلاش می‌کنند، به احتمال زیاد محیط کار مثبتی را برای کارکنان خود فراهم می‌کنند که باعث می‌شود وقتی کارمندان هر روز به محل کار خود می‌روند احساس مفیدبودن داشته باشند. به همین دلیل اغلب افراد ترجیح می‌دهند برای برندی کار کنند که دارای سطح بالایی از مسئولیت اجتماعی است. علاوه بر این کمپین‌های مسئولیت اجتماعی باعث می‌شود افراد بیشتری به همکاری با شما تمایل نشان دهند و شما می‌توانید از این فرصت استفاده کنید تا کسب‌وکارهای دیگر را هم در کار خیر خود سهیم کنید.
افزایش سود
اکثر افراد فکر می‌کنند که باید برای افزایش مسئولیت اجتماعی کسب‌وکارشان از سودشان بگذرند در صورتی که راه حل‌های زیادی برای به حداکثر رساندن سود شما توسط راه‌اندازی کمپین‌های مسئولیت اجتماعی وجود دارد. در واقع کمپین مسئولیت اجتماعی باعث جذب مشتری می‌شود چرا که مشتریان معمولا دوست دارند برای محصولات و خدمات برندهایی هزینه کنند که به جامعه اطراف‌شان اهمیت می‌دهند و از نظر اجتماعی مسئولیت‌پذیر هستند.
تشویق به رشد کارمندان در زندگی شخصی و کاری
برندها و کسب‌وکارهایی از نظر اجتماعی مسئولیت‌پذیر هستند، تاثیر مثبتی بر روی کارمندان خود دارند. برگزاری کمپین‌های این چنینی باعث می‌شود کارمندان بدانند که کارفرمای آن‌ها فردی متعهد است و آن‌ها هم تشویق شوند تا از نظر اجتماعی مسئولیت‌پذیر باشند و در راستای کمک به بهبود جامعه قدم مثبتی بردارند.
چطور یک کمپین مسئولیت اجتماعی خوب برگزار کنیم؟
از آن‌جایی که هیچ کمپینی بدون استراتژی به نتیجه نمی‌رسد، در این قسمت به شما توضیح می‌دهیم که چطور می‌توانید یک استراتژی خوب و اثربخش برای کمپین مسئولیت اجتماعی کسبوکارتان تعیین کنید.
تحقیق و تعیین موضوع کمپین
در قدم اول باید مشخص کنید که در کدام حوزه مسئولیت‌های اجتماعی قصد ایجاد کمپین دارید. چهار حوزه CSR عبارتند از:
- مسئولیت بشردوستانه
- مسئولیت زیست محیطی
- مسئولیت اخلاقی
- مسئولیت اقتصادی
بعد از مشخص‌شدن حوزه کمپین، باید درباره موضوع آن تحقیق کنید. تحقیق در این باره به شما کمک می‌کند تا موضوع و هدف کمپین را به درستی انتخاب کنید. خیلی مهم است روی مشکلاتی دست بگذارید که با کسب‌وکار شما همخوانی دارد و آیا این مشکلات دغدغه مشتریان و کارمندان شما هم هست یا نه.
ارزیابی بودجه و وضعیت
فراموش نکنید که اگر کمپین شما در وضعیت نامناسب برگزار شود، ممکن است با نتیجه غیرمطلوبی مواجه شوید. برای پیشگیری از این مشکل باید وضعیت فعلی جامعه و کسبوکارتان را بررسی کنید. پیشنهاد می‌کنیم برای مطمئن شدن از شرایط، به سوالات زیر پاسخ دهید:
آیا کسب‌وکار شما بودجه و نیروی انسانی کافی برای انجام این کمپین دارد؟
آیا شرایط فعلی جامعه برای برگزاری این کمپین مناسب است؟
آیا موضوع کمپین به مشکلات فعلی جامعه مربوط است یا اولویت با مشکلات مهم‌تر است؟
آیا این کمپین تمام اقشار جامعه را در بر می‌گیرد یا فقط شامل یک جنسیت و یک قومیت می‌شود؟
فراموش نکنید که یک کمپین مفید باید تمام اقشار جامعه را در بر بگیرد، به مشکلاتی که اولویت دارند بپردازد و بودجه کافی داشته باشد تا به نتیجه مطلوب برسد و تصویر خوبی از برند شما ارائه دهد.
اطلاع‌رسانی
بدون اطلاع‌رسانی کسی از کمپین شما باخبر نخواهد شد. حتما از طریق شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌هایی که در آن فعال هستید، زمان و نحوه برگزاری کمپین را اطلاع‌رسانی کنید. حتی می‌توانید از بلاگرها هم در این باره کمک بگیرید و اطلاع‌رسانی گسترده‌تری انجام دهید تا توجه بیشتری به کمپین شما جلب شود و افراد بیشتری از این اتفاق مطلع شوند.
ارزیابی و تحلیل کمپین
در مرحله آخر، عملکردتان را ارزیابی کنید. ارزیابی بازخورد شما باید با توجه به ماموریت و طرح کلی کمپین، انجام شود. نقاط ضعف و قوت کمپین را مشخص کنید و گزارش کاملی از نحوه عملکردتان تهیه کنید. پیشنهاد می‌کنیم این گزارش را در اختیار عموم قرار دهید و مخاطبان‌تان را از نتیجه کمپین مطلع کنید. منتشرکردن آمار و گزارش کلی از عملکرد کمپین (حتی اگر کمپین با شکست مواجه شده باشد) نشان می‌دهد که شما در کار خود شفافیت دارید و به دنبال اعتماد مخاطبان و مشتریان‌تان هستید.
نمونه‌های کمپین‌های موفق مسئولیت اجتماعی
در حال حاضر روش‌های زیادی برای برگزاری کمپین‌های مسئولیت اجتماعی وجود دارد که در این بخش از مقاله، به برخی از نمونه‌های خارجی و داخلی این کمپین می‌پردازیم.
آیکیا IKEA: فعالیت‌های زیست محیطی
برند آیکیا طبق برنامه‌ریزی تصمیم دارد تا سال ۲۰۳۰ تمام محصولاتش را با مواد اولیه قابل بازیافت و تجدیدپذیر تولید کند. علاوه بر این، بنیاد IKEA با سازمان‌های مردم‌نهاد برای ایجاد اشتغال و کارآفرینی همکاری می‌کند و در جهت فعالیت‌های زیست‌محیطی در سراسر جهان، مانند پروژه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر هم سرمایه‌گذاری می‌کند.
کوکاکولا Coca cola: دنیایی بدون زباله
کوکاکولا در سال ۲۰۲۱ با پیام “دنیایی بدون زباله” و هدف جمع‌آوری و بازیافت هر بطری، از اولین بطری نوشیدنی خود که ۱۰۰% از پلاستیک گیاهی ساخته شده بود، رونمایی کرد. دانا برید، مدیر تحقیق و توسعه جهانی شرکت کوکاکولا، می‌گوید: “هدف ما توسعه راه حل‌های پایدار و بسته بندی‌های قابل بازیافت برای کل این صنعت است. شرکت ما محتوای تجدیدپذیر یا قابل بازیافت را حوزه‌ای قابل رقابت نمی‌داند و از شرکت‌های دیگر هم می‌خواهیم به ما بپیوندند تا به طور جمعی به جلو حرکت کنیم.”
نتفلیکس Netflix و اسپاتیفای Spotify: حمایت از حقوق کارمندان
برای حمایت از کارمندان و خانواده‌های آن‌ها، شرکت نتفلیکس ۵۲ هفته و اسپاتیفای ۲۴ هفته مرخصی با حقوق به والدینی که بچه‌دار می‌شوند ارائه می‌دهد. البته جالب است که بدانید این قانون شامل فرزندخوانده‌ها هم می‌شود. کارمندان می‌توانند هر زمانی که خواستند از این مرخصی استفاده کنند و فقط به سال اول زندگی کودک محدود نمی‌شود. مدت زمان این مرخصی در شرکت‌های مشابه ۱۸ هفته است.
دیجی کالا: تشویق به مهربانی
دیجی کالا با راه‌اندازی کمپین دیجی کالا مهر، پلی میان موسسات نیکوکاری و نیازمندان ایجاد کرده است. فرایند شرکت در این کمپین مثل خریدکردن در دیجی کالاست با این تفاوت که تجربه خرید کاربران به مقصد موسسه‌های خیریه انجام می‌شود. دیجی کالا از خریدهای کاربرانی که در این کمپین سهیم هستند سودی کسب نمی‌کند و تمام کمیسیون‌ها مستقیما به صندوق مهر دیجی کالا برای امور خیریه واریز می‌شوند.
فیروز: حمایت از حقوق اجتماعی معلولین
گروه بهداشتی فیروز یکی از کسب‌وکارهای پیشگام در انجام فعالیت‌های انسان‌دوستانه است. فیروز در سال ۱۳۷۴ راستای حمایت از حقوق اجتماعی معلولین، موسسه غیردولتی کانون معلولین توانا را راه‌اندازی کرد و تا به امروز برای صدها افرد دارای محدودیت و خانواده‌های این افراد فرصت‌های شغلی پایدار به وجود آورده است.
سخن آخر
راه‌اندازی یک کمپین مسئولیت اجتماعی نه تنها به نفع کسب‌وکار شماست، بلکه به جامعه و افرادی که با شما کار می‌کنند کمک می‌کند. حتی یک حرکت کوچک ولی مفید می‌تواند باعث رشد کسب‌وکار شما و کارمندان شما شود و گره از مشکلی باز کند. پس پیشنهاد می‌کنیم که به عنوان یک ضرورت به آن نگاه کنید و حتما به برگزاری یک کمپین خوب فکر کنید.