در مقاله‌ی «سئو چیست؟» توضیح دادیم که به صورت کلی، سئو به سه بخش سئو داخلی، سئوی خارجی و سئوی تکنیکال تقسیم می‌شود. سئوی داخلی مربوط به اقداماتی است که بر روی سایت و محتواهای صفحات مختلف به منظور بالا بردن رتبه سایت در گوگل و دیگر موتورهای جست‌وجو انجام می‌دهیم. سئوی خارجی بیشتر اشاره به کارهایی دارد که برای بک‌لینک گرفتن از وبسایت‌های دیگر انجام می‌دهیم. اما مباحث مربوط به سئوی تکنیکال یا فنی کمی پیچیده‌تر و گسترده‌تر است. به همین خاطر، تصمیم گرفتیم تا یک مقالهٔ جداگانه را به مبحث سئوی تکنیکال یا فنی اختصاص دهیم.
در این نوشتار در مورد مقدمات و پایه‌های سئوی تکنیکال صحبت می‌کنیم. در این جا شاید به نظر بیاید که صحبت کردن از مقدمات سئوی تکنیکال و وارد شدن به بحث آن کمی متناقض است. چون زمانی که وارد بحث سئو تکنیکال می‌شویم، طبعاً دیگر در حیطه مقدمات سئو نیستیم. اما ما معتقدیم که لازم است تا در همین مباحث نیز اشاراتی به بحث‌های مقدماتی بشود. برخی از این دانش‌های مقدماتی می‌توانند تفاوت‌های بزرگی را رقم بزنند. گاهی حضور یک وبسایت در صفحه اول نتایج گوگل به همین دانش‌های مقدماتی از سئو بستگی دارد.
سئوی تکنیکال به هیچ وجه ساده نیست. اما ما این جا سعی داریم تا جایی که بشود آن را به زبان ساده توضیح دهیم تا بتوانید آن را به بهترین نحو بر روی وبسایت خود اجرایی کنید.
سئوی تکنیکال چیست؟
سئوی تکنیکال یا technical SEO (یا همان سئوی فنی) به مجموعه اقدامات فنی‌ای اشاره دارد که از طریق آن‌ها تلاش می‌شود تا رتبهٔ صفحات سایت در موتورهای جست‌وجو بهبود یابد. بالا بردن سرعت بارگذاری وبسایت و تسهیل پیدا شدن صفحات توسط بات‌های موتورهای جست‌وجو از نمونه اقداماتی هستند که در سئوی تکنیکال انجام می‌شوند.
از یک نگاه متفاوت می‌توان سئوی تکنیکال را نیز زیرمجموعه‌ای از سئوی داخلی به حساب آورد. چرا که اقدامات مربوط به سئوی فنی نیز بر روی وبسایت شما انجام می‌شود. بر خلاف سئوی خارجی که کاملاً اتفاقاتش خارج از وبسایت شما رقم می‌خورد.
اما از یک نگاه دیگر نیز سئوی داخلی تنها به محتوا و سئوسازی محتوای صفحات اشاره دارد. این‌ها فرق‌هایی است که میان تعاریف از سوی کارشناسان مختلف سئو وجود دارد. این که کدام یک درست است، اصلاً مشخص نیست و بیشتر به سلیقه و نظر خودتان بستگی دارد.
چرا سئوی تکنیکال اهمیت دارد؟
گوگل و دیگر موتورهای جست‌وجو سعی می‌کنند تا بهترین نتایج ممکن را برای کاربران خود پیدا کنند. بنابراین، بات‌های گوگل هنگام جست‌وجو و یافتن صفحات جدید در وب، فاکتورها و عوامل مختلفی را برای رتبه‌بندی صفحات در نظر می‌گیرند. برخی از این فاکتورها بر مبنای تجربهٔ کاربری هستند. مثلاً این که سرعت بارگذاری یک صفحه چگونه است. طبعاً وقتی کاربری از سایتی بازدید می‌کند، هر چه وبسایت زودتر بارگذاری شود، تجربهٔ کاربر از آن سایت بهتر خواهد بود. فاکتورهای دیگری که بات‌های گوگل در نظر می‌گیرند، بر مبنای ساختار سایت و ساختار داده‌ها هستند. همچنین بر همین مبنا سعی می‌کنند تا متوجه شوند که وبسایت شما یا صفحهٔ مورد نظر، دربارهٔ چه موضوعی است. بنابراین با ارتقا و بهبود جنبه‌های فنی وبسایتتان، بات‌های موتورهای جست‌وجو راحت‌تر وبسایت شما را ایندکس می‌کنند. از طرفی، احتمال گرفتن رتبه‌های بسیار خوب از این بات‌ها نیز بیشتر می‌شود.
سئوی تکنیکال یک سوی دیگر نیز دارد. اگر در جنبه‌های فنی وبسایت خود دارای اشکالات مهم باشید، این اشکالات می‌تواند به ضرر شما تمام شود. یک اشتباه و اضافه کردن یک خط کد اشتباه به فایل robots.txt می‌تواند منجر به مسدود شدن همیشگی وبسایت شما از سوی موتورهای جست‌وجو شود.
اما به خاطر داشته باشید که ارتقای مسائل فنی وبسایت به منظور راضی کردن موتورهای جست‌وجو نیست. فراموش نکنید که وبسایت شما برای کاربران طراحی شده. وبسایت شما باید سریع باشد و استفاده از آن برای کاربران آسان باشد. البته ساختن یک وبسایت قوی از نظر فنی معمولاً منجر به ساخته شدن وبسایتی می‌شود که رضایت بالای کاربران را نیز در بر دارد.
وبسایتی که از نظر فنی بهینه‌سازی شده، چه ویژگی‌هایی دارد؟
به طور خلاصه گفتیم که وبسایتی که از نظر فنی بهینه سازی شده، برای کاربران سرعت بارگذاری بالایی دارد و بات‌های موتورهای جست و جو نیز آن را راحت پیدا می‌کنند. یک ساختار فنی خوب به بات‌ها کمک می‌کند تا بفهمند موضوع وبسایت و صفحات مختلف آن چیست. و همچنین از تشخیص اشتباه آن‌ها نیز جلوگیری می‌کند. در این بخش به صورت مفصل به ویژگی‌های یک سایت بهینه‌سازی شده از نظر فنی خواهیم پرداخت.
۱. سریع است
شکی وجود ندارد که وبسایت‌های امروزی باید سریع باشند. کاربران زمان خیلی زیادی را برای بارگذاری وبسایت‌ها منتظر نمی‌مانند. در یک تحقیقی که در سال ۲۰۱۶ میلادی انجام شد، مشخص گردید که ۵۳ درصد از کاربران موبایل، اگر بارگذاری صفحه بیشتر از ۳ ثانیه طول بکشد، آن صفحه را می‌بندند. پس اگر وبسایت شما کند باشد، کاربران به سرعت آن را خواهند بست و به وبسایت دیگری خواهند رفت. این گونه شما شانس داشتن ترافیک بسیار زیادی را از دست می‌دهید. یکی از مهم‌ترین مسائل در سئوی تکنیکال بحث سرعت سایت است.
گوگل نیز می‌داند که صفحات کند، تجربهٔ کاربری خوبی را برای کاربرانش رقم نمی‌زند. بنابراین گوگل نیز صفحاتی که بارگذاری سریع‌تری دارند را به بقیه ترجیح می‌دهد. پس یک وبسایت با سرعت پایین، رتبه خوبی از گوگل نمی‌گیرد و در نتیجه ترافیک زیادی نیز از طریق موتورهای جست و جو نصیبش نمی‌شود.
اگر می‌خواهید بدانید وبسایت شما از نظر گوگل، سرعتش خوب است یا نه، می‌توانید از طریق Page Speed Insights وبسایت خود را چک نمایید. همچنین وبسایت‌هایی نظیر GTMetrix گزارش‌های مفصلی در مورد سرعت سایت و نحوهٔ بهبود آن به شما ارائه می‌کنند.
۲. قابلیت پیدا شدن توسط موتورهای جست‌وجو
موتورهای جست‌وجو از بات‌های اتوماتیک برای پیدا کردن و ایندکس کردن وبسایت‌های شما استفاده می‌کنند. به این عملیات جست‌وجو خزیدن یا crawling نیز گفته می‌شود. گویی که این بات‌ها در دنیای وب می‌خزند و صفحات جدید را پیدا می‌کنند. این بات‌ها از لینک‌های داخلی وبسایت شما برای پیدا کردن همهٔ صفحات استفاده می‌کنند. داشتن یک ساختار قوی و قدرتمند از لینک‌های داخلی، باعث خواهد شد تا همهٔ صفحات وبسایت شما به صورت کامل ایندکس شوند.
البته راه‌های بسیار زیادی برای هدایت و ارتباط برقرار کردن با این بات‌ها وجود دارد. به طور مثال شما می‌توانید کدهایی را در صفحهٔ خود قرار دهید که به بات‌ها این پیام را بدهد که نمی‌خواهید آن صفحه ایندکس شود. یا این که به آن‌ها اجازه دهید در صفحه‌ای بخزند، اما بگویید که نمی‌خواهید این صفحه در نتایج نمایش داده شود. همهٔ این به وسیلهٔ کدهایی که در صفحات قرار داده می‌شوند به اطلاع بات‌ها رسانده می‌شود.
۳. لینک‌های مُرده ندارد
پیش از این گفتیم که صفحات کند و بارگذاری کند می‌تواند کاربران را ناراضی کند. یکی دیگر از چیزهایی که می‌تواند رضایت کاربران را مخدوش کند، هدایت به صفحاتی است که وجود ندارند. اگر به یک صفحه‌ای که وجود ندارد (یا پاک شده) لینک داده شود، کاربر با ارور ۴۰۴ مواجه خواهد شد. به چنین لینکی، لینک مُرده یا dead link گفته می‌شود. لینک مرده به هیچ وجه تجربهٔ کاربری خوبی را برای بازدیدکنندگان رقم نخواهد زد.
از طرف دیگر، موتورهای جست‌وجو نیز دوست ندارند تا با چنین صفحاتی روبه‌رو شوند. و احتمال این که لینک‌های مردهٔ بیشتری نسبت به بازدیدکنندگان پیدا کنند، بالاتر است. چرا که هر لینکی که در وبسایت وجود داشته باشد را بررسی می‌کنند. بنابراین تعداد بالای لینک‌های مرده می‌تواند برای رتبهٔ سایت شما در موتورهای جست‌وجو بد باشد.
بیشتر سایت‌ها و حتی بهترین سایت‌ها دارای تعدادی لینک‌های مُرده هستند. کاملاً طبیعی است که در طول ساخت و طراحی سایت، چنین مشکلی برای آن پیش بیاید. چیزی که مهم است، این است که چگونه باید آن را رفع و رجوع کرد. یکی از راه‌های پیدا کردن لینک‌های مرده، استفاده از ابزار گوگل آنالتیکس است.
برای پیشگیری از به وجود آمدن لینک‌های مرده، باید زمانی یک صفحه را حذف می‌کنید یا URL آن را ویرایش می‌کنید، حتماً برای لینک‌های قبلی یک ریدایرکت ایجاد نمایید. اگر از وردپرس استفاده می‌کنید، پلاگین‌هایی وجود دارند که این کار را به صورت خودکار برای شما انجام می‌دهند. به طور مثال، افزونهٔ Yoast SEO در وردپرس این کار را به صورت کاملاً خودکار برای شما انجام می‌دهد.
۴. امنیت بالایی دارد
وبسایتی که به صورت کامل از نظر فنی بهینه سازی شده باشد، امنیت کامل و بالایی دارد. ساختن یک وبسایت امن، باعث می‌شود تا حریم خصوصی کاربران و حفظ آن نیز تضمین شود. راه‌های بسیاری زیادی برای امن کردن وبسایت وجود دارد. مهم‌ترینِ آن‌ها استفاده از گواهی ssl یا همان https است.
استفاده از این گواهی امنیتی موجب می‌شود تا هیچ شخصی نتواند میان رد و بدل شدن داده‌ها بین کاربر و سایت تداخل ایجاد کند. به طور مثال، اگر کاربران اطلاعات شخصی خود را در وبسایت شما وارد کنند یا با استفاده از این اطلاعات در وبسایت شما عضو شوند، تمامی اطلاعاتشان محفوظ باقی خواهد ماند.
گوگل نیز به داشتن https اهمیت زیادی می‌دهد. اگر دقت کنید مرورگرها هم زمانی که وارد وبسایتی می‌شوید که https ندارند، به کاربر هشدار می‌دهند که این وبسایت امن نیست. پس داشتن گواهی ssl نیز برای سئوی تکنیکال ضروری است.
برای خرید گواهی ssl باید با تأمین کننده هاست یا دامنهٔ خود در ارتباط باشید. برخی از این سرویس‌ها همراه با برخی پکیج‌های خود، گواهی ssl به صورت رایگان نیز ارائه می‌کنند. در غیر این صورت باید گواهی ssl را خریداری نمایید. معمولاً این گواهی‌ها یک ساله هستند و بعد از گذشت یک سال باید تمدید شوند.