اگر از کاربران فعال اینترنت باشید، احتمالاً این عبارت که «فلان ویدئو یا پست وایرال شده» بارها و بارها به گوشتان خورده. وقتی یک ویدئو وایرال می‌شود، به سرعت در تمامی شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود و تعداد زیادی از کاربران آن را تماشا می‌کنند. به همین خاطر هم به آن وایرال یا انتشار ویروسی می‌گویند. چون محتوا به مانند یک ویروس و با سرعت میان سطح وسیعی از مردم پخش می‌شود. هر چند بسیاری از محتواهایی که در اینترنت وایرال می‌شوند، اهداف مشخص یا تبلیغاتی ندارند؛ اما شاخه‌ای از بازاریابی به همین به وجود آمده که با استفاده از این روش، سعی می‌کند محصولی را تبلیغ کند که به آن وایرال مارکتینگ یا بازاریابی ویروسی گفته می‌شود.
با وجود این که کمپین‌های تبلیغاتی وایرال، تا حدی بر پایه شانس بنا می‌شوند، اما پیش از آن مواردی وجود دارد که رعایت آن‌ها، شانس موفقیت را افزایش می‌دهد. یک کمپین موفق از یک استراتژی معقول، خلاقیت و تجربه‌ی کافی بهره می‌برد و همه‌ی این‌ها با یاری کمی شانس، سرانجامش موفقیت است.
وایرال مارکتینگ دقیقا چه کار می‌کند؟
در وایرال مارکتینگ با استفاده از محتواهایی که می‌تواند به سرعت و نفر به نفر منتقل شود، سعی می‌شود تا یک برند یا یک محصول تبلیغ شود. در واقع ایده‌ی اصلی این است که محتوا توسط خود کاربران به گردش دربیاید.
استفاده از شبکه‌های اجتماعی با توجه به ویژگی‌ها و سهولت به اشتراک گذاشتن محتوا در آن‌ها، بهترین روش برای این نوع بازاریابی است. مثال واضح آن می‌تواند ویدئوهایی وایرالی باشد که در یوتیوب منتشر می‌شود و به سرعت به شبکه‌های دیگر نظیر تلگرام، توییتر و فیس‌بوک نیز راه پیدا می‌کند. همچنین دقت داشته باشید که محتوای وایرال، لزوماً یک فیلم یا متنی نیست که دست به دست می‌شود. بلکه می‌تواند یک چالش باشد که مثال‌های آن را در شبکه‌های اجتماعی به وفور دیده‌ایم.
هر چقدر که این نوع تبلیغ و بازاریابی آسان به نظر می‌رسد، اما در عین حال هم می‌تواند بسیار خطرناک باشد. چون در آن انتقال پیام به عهده‌ی کاربر است، این خطر وجود دارد که معنای اشتباهی از آن برداشت شود یا حتی عده‌ای پارودی (parody) آن را بسازند. از طرف دیگر هم مشخص است که یک کمپین وایرال موفق، می‌تواند اوضاع برند و کسب‌وکار شما را زیر و رو کند.
کمپین وایرال چگونه کار می‌کند؟
تعریف اجرایی یک کمپین بازاریابی وایرال بسیار ساده است: کافی است تا یک ویدئو یا محتوایی از نوع دیگر تهیه کنید که برای مخاطب هدفتان جذاب باشد، آن را بر روی اینترنت منتشر کنید و منتظر نتیجه بمانید. از اینجا به بعد فقط باید منتظر جرقه‌های اولیه باشید تا محتوا به مرحله‌ی وایرال شدن برسد.
در تعیین استراتژی تولید محتوهای وایرال، دو نوع رویکرد داریم: رویکرد آشکار و پنهان. در نوع اول، مخاطب می‌داند محتوایی که با آن مواجه شده، در واقع یک محتوای تبلیغاتی است. در نوع دوم اما، تا مخاطب به انتهای محتوا نرسد، این مسئله مشخص نمی‌گردد یا حتی ممکن است تا در خود محتوا هم این موضوع روشن نشود و بعداً فاش گردد.
در استفاده از رویکرد پنهان، باید توجه کرد که مخاطب احساس فریب‌خوردگی نکند، وگرنه همین کمپین می‌تواند به کمپینی علیه آن تبدیل گردد. بدون توجه به رویکرد انتخابی، همیشه این نکته را باید در نظر گرفت که محتوای ما به هیچ وجه نباید به صورت اسپم (spam) منتشر شود. به جای تکرار مرتب یک پیام، بهتر است تا جای درست انتشار آن را تشخیص دهیم و بعد منتظر بمانیم تا این شعله‌ی کوچک، خودش شعله‌ور شود.
مزایای وایرال مارکتینگ
- هزینه کم. در کمپین‌های وایرال، بیشتر کار را خود کاربران انجام می‌دهند و همین موضوع، به طرز قابل توجهی هزینه‌ی تبلیغات را پایین می‌آورد. دیگر لازم نیست تا برای انتشار تبلیغات خود در پلتفرم‌ها و رسانه‌های مختلف، پول پرداخت کنید.
- پتانسیل بالا برای رسیدن به گروه مخاطبان زیاد. یک محتوایی که در اینترنت وایرال می‌شود، پتانسیل این را دارد که به دست عده‌ی زیادی از کاربران در دنیا برسد.
- برندسازی. اگر محتوای قوی و خلاقی تولید شود که کاربران خودشان تصمیم به اشتراک‌گذاری آن بگیرند، مطمئناً باعث ایجاد یک رابطه قوی میان شما و مخاطبان می‌شود و اعتبار برند شما بالا می‌رود. در حیطه برندسازی و افزایش اگاهی، تبلیغات وایرالی یکی از قدرتمندترین ابزارهاست
نمونه تبلیغات وایرالی
شرکت اپل با انتشار آیفون X، کمپینی را به راه انداخت که در آن از مخاطبان می‌خواست تا با این آیفون از خود سلفی بگیرند و آن را به اشتراک بگذارند. اپل در واقع در این کمپین از علاقه‌ی مردم به سلفی گرفتن، استفاده‌ی هوشمندانه‌ای کرده بود. مردم هم بدشان نمی‌آمد تا خرید گوشی جدیدشان را با شرکت کردن در این چالش، جشن بگیرند. با انتشار این عکس‌ها، اپل به خوبی توانست تا کیفیت قابل قبول دوربین سلفی آیفون را به مردم نشان دهد و هم چنین از طریق آن، افکت‌ها و ویژگی‌هایی که به دوربین اضافه شده را نیز معرفی کرد.
در مجموع باید توجه داشته باشید که هیچ‌کس نمی‌تواند باعث وایرال شدن یک ویدئو یا مطلب شود. اما می‌توان شانس وایرال شدن آن را افزایش داد. تیم نیم‌فاصله با آگاهی از تمامی جوانب وایرال مارکتینگ، می‌تواند شانس وایرال شدن محتواهایتان را افزایش دهد.